شیرکشویی

استفاده شیرکشویی برای قطع و وصل نمودن جریان سیالات است .

نام “شیرکشویی” به دلیل روش عملکرد آن استفاده می‌شود، به این معنی که با چرخاندن یک دسته یا سر شیر، به طور مستقیم جریان مایع را قطع یا باز می‌کند.

شیرکشویی معمولاً برای استفاده در سیستم‌های لوله‌کشی آب، گاز، نفت، صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شود. این نوع شیرها به عنوان یک اتصال سریع و آسان برای کنترل جریان مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

برای باز کردن شیرکشویی، دسته یا سر شیر به یک جهت خاص چرخانده می‌شود و دیسک باز می‌شود تا جریان مایع از شیر عبور کند.

شیرکشویی می‌تواند انواع و ابعاد مختلفی داشته باشد، از جمله شیرکشویی‌های برقی، هیدرولیک، گازی و دستی. هر نوع شیرکشویی بر اساس نیاز و کاربرد خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع شیر های کشویی

شیـر های کشویی را می توان به دو دسته موازی و گات ولو ( گوه ای ) تقسیم نمود .

شیر های کشویی موازی از یک دیسک تحت دروازه ای در بین دو نشیمنگاه موازی ساخته شده است .

شـیر کشویی همچنین دارای یک لبه تیز در قسمت پایین خود می باشد که این لبه تیز برای برش و از بین بردن ذرات جامد ورودی به شیر کشویی می باشد.

مزیت مهم شیر کشویی این است که علاوه بر به کار رفتن برای VALVE SEAT های نامتقارن می توانند برای سیت ولو های زاویه ای نیز بکار روند

دسته دوم شیرکشویی گیت ولو از نوع گوه ای است . در شیر کشویی از نوع گوه از دو نوع SEAT مورب و یک GATE مورب استفاده می شود .

وقتی که شیـر کشویی کاملا بسته شد توسط یک رینـگ آب بند دیسکش صفحه اصلی را آب بندی می کند با قرار گرفتن دیسـک در داخل رینگ آب بندی ، مقدار بسیار کمی نشتی ممکن است در دیسک عبوری به وجود بیاید و یا اصلا هیچ مقدار نشتی به وجود نیاید .

کاربرد شیرکشویی

شیر کشویی در همه تاسیسات آب رسانی از جمله آب آشامیدنی در حالت باز ، اشفتگی کمی را نسبت به سایز شیر های قطع و وصل در مسیر ایجاد می کند که از عبور جریان جلوگیری کند.

استفاده از شیر کشویی در خطوط انتقال به عنوان کنتـرل کننده جریان مجاز نبوده

و باید در حالت کامل باز و یا کاملا بـسته مورد استفاده قرار گیرند.

از جمله کاربرد های شیر کشویی ها می توان به : پالایشگاه ها، محتمع های تروشیمی، کارخانجات مختلف صنعتی، پروژه های آبرسانی و تاسیسات دریایی و… اشاره کرد.

از مهمترین برند های شیر فلکه کشویی در ایران می توان به فاراب، میراب، شیر کشویی وگ و… اشاره کرد.

مزایا شیر کشویی

عدم نیاز به سرویس دوره ای
عدم نیاز به نگهداری در طول زمان بهره داری از شیر کشویی
سهولت باز و بسته کردن شیر کشویی در مسیر لوله کشی
باز بودن مسیر به اندازه قطر لوله در هنگام باز بودن شیر کشویی
آب بندی کامل در هنگام بسته بودن شیر کشویی
در شیر کشویی زبانه فلزی جهت آب بندی بهتر از رینگ برنزی یا استیل استفاده می شود.
در شیر کشویی زبانه فلزی از زبانه چدن داکتیل استفاده می شود.

معایب شیر کشویی

جهت کنترل و تنظیم جریان مناسب نمی باشد.
نیروی وارده از طرف سیال به دیسک باعث باعث آب بندی شده لذا در صورتی که فشار سیال پایین باشد. آب بندی مناسبی انجام نخواهد شد.

باز و بسته کردن مکرر باعث سایش و آسیب به اجزا این شیرها می شود.

اجزای تشکیل دهنده شیر کشویی

شیر کشویی از 5 قسمت تشکیل شده است که شامل:

سرفلکه:

باز و بسته کردن این مدل شیر ها اکثرا از طریق سر فلکه انجام میشود و استفاده از اکتچوئر های بادی و برقی بر روی این مدا شیر رایج نمی باشد.

بدنه:

بدنه قسمتی از شیر است که به سایر تحهیزات وصل می شود و این اتصال از طریق فلنچ، دنده و یا جوش می باشد.

تریم:

به مجموعه دیسک، استم و سیت رینگ های یک شیر کشویی، تریم آن شیر می گویند.

بونت:

قسمتی از شیر است که قسمت های متحرک شیر درون آن قرار دارند و به بدنه عموما از طریق پیچ وصل می شود.

محور شیر:

استم در شیر کشویی وظیفه جا به جا کردن دیسک درون شیر را دارا می باشد. در واقع عاملی است که گشتاور وارد آمده بر دسته را به دیسک منتقل می کند و عامل حرکت آن می شود.